ประวัติองค์การบริหารส่วนตำบลมหาสวัสดิ์
ในช่วงรัชสมัยรัชกาลที่ 5 ตำบลมหาสวัสดิ์มีกำนันเป็นผู้ปกครองซึ่งได้รับการคัดเลือกมาจากบุคคลที่เป็นคนดีและชาวบ้านให้ความเคารพยกย่องนับถือ โดยกำนันคนแรก คือ กำนันแดง (ขุนมหาสวัสดิ์) กำนันคนต่อมาคือ กำนันขาว ไทยนิยม ซึ่งเป็นบุตรชายของกำนันแดงได้รับตำแหน่งแทนหลังจากที่กำนันแดงเสียชีวิตลง และได้มีการคัดเลือกกำนันเขียว ไทยนิยม บุตรของกำนันขาวขึ้นดำรงตำแหน่ง โดยช่วงที่กำนันเขียวดำรงตำแหน่งได้มีการกำหนดเกณฑ์การเกษียณเมื่ออายุครบ 60 ปี ซึ่งในช่วงเวลานี้ได้มีการแบ่งการปกครองของหมู่บ้านออกเป็น 4 หมู่บ้านอยู่ในเขตการปกครองของอำเภอนครชัยศรี และได้มีการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านขึ้นมาปกครองหมู่บ้านในแต่ละหมู่ โดยได้มีการคัดเลือกกำนันจากผู้ใหญ่บ้านทั้ง 4 หมู่บ้าน โดยการยกมือ ปรากฏว่า นายยนต์ สุดใจ ได้รับการคัดเลือกเป็นกำนันตำบลมหาสวัสดิ์ และในสมัยกำนันยนต์ สุดใจ ได้มีการริเริ่มตัดถนนเข้าหมู่บ้านเพื่อให้มีการคมนาคมสะดวกขึ้น หลังจากกำนันยนต์ สุดใจ เกษียณแล้ว ได้เปลี่ยนแปลงการคัดเลือกกำนันเป็นการดำรงตำแหน่งได้ครั้งละ 4 ปี เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2534 ได้มีการจัดตั้งกิ่งอำเภอพุทธมณฑล และเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2539 ได้ยกฐานะเป็นอำเภอพุทธมณฑล โดยได้รวมตำบลมหาสวัสดิ์เป็นตำบลหนึ่งในอำเภอพุทธมณฑล ต่อมาตำบลมหาสวัสดิ์ได้รับการยกฐานะเป็นสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบลตามพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. 2537 เมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2539 และได้มีการจัดการเลือกตั้งตัวแทนเข้ามาเป็นสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล หมู่บ้านละ 2 คน ผู้ที่ได้รับเลือกเข้ามาก็มาคัดเลือกประธานกรรมการบริหารเพื่อบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบล ต่อมาได้เปลี่ยนแปลงกฎหมาย ระเบียบการเลือกตั้งสมาชิกสภาและนายกองค์การบริหารส่วนตำบล มีวาระการดำรงตำแหน่ง 4 ปี ซึ่งนายกองค์การบริหารส่วนตำบลมหาสวัสดิ์ในช่วงที่ทำการรายงานผลการพัฒนาแห่งสหัสวรรษระดับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คือ นายสุเทพ เพ็งนาเรนทร์
สภาพภูมิประเทศขององค์การบริหารส่วนตำบลมหาสวัสดิ์ ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของที่ว่าการอำเภอพุทธมณฑล มีระยะห่างจากที่ว่าการอำเภอพุทธมณฑลประมาณ 7 กิโลเมตร โดยมีอาณาเขตด้านทิศเหนือติดต่อกับตำบลลานตากฟ้า อำเภอนครชัยศรี และตำบลคลองโยง อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม ทิศใต้ติดต่อกับตำบลหอมเกร็ดและตำบลทรงคนอง อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ทิศตะวันออกติดต่อกับตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม และทิศตะวันตกติดต่อกับตำบลงิ้วรายและตำบลลานตากฟ้า อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม มีพื้นที่รับผิดชอบ จำนวน 4 หมู่บ้าน ประกอบด้วย หมู่ที่ 1 บ้านศาลานกกระจอก หมู่ที่ 2 บ้านคลองมหาสวัสดิ์ หมู่ที่ 3 บ้านศาลาดิน และหมู่ที่ 4 บ้านคลองโยง
พื้นที่ภายใน อบต.มหาสวัสดิ์มีภูมิประเทศเป็นที่ราบลุ่ม มีคลองธรรมชาติและคลองส่งน้ำไหลผ่านหลายสาย มีผลทำให้พื้นที่ขององค์การบริหารส่วนตำบลมหาสวัสดิ์ เป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูกทำการเกษตร มีพื้นที่ทั้งหมด 12.97 ตารางกิโลเมตร หรือคิดเป็น 8,106 ไร่ โดยมีพื้นที่อยู่อาศัยอื่น ๆ 3,924 ไร่ และเป็นที่ดินเพื่อการเกษตร 4,182 ไร่ โดยแหล่งน้ำธรรมชาติมีลำคลอง จำนวน 12 แห่ง คือ คลองควาย คลองโรงเจ คลองมหาสวัสดิ์ คลองปฏิรูป 1 คลองเลียบทางรถไฟ คลองกำนันขาว คลองสุคต คลองปฏิรูป 2 คลองหม่อมเจ้า ฯ คลองตาแถม คลองตรงข้าม หมู่บ้านกิตติชัย และคลองแยกคลองกำนันขาว ในขณะที่แหล่งน้ำอุปโภค/บริโภค มีประปาหมู่บ้าน (แบบบาดาล) จำนวน ๖ แห่ง โดยทุกหมู่บ้านมีประปาหมู่บ้านอย่างน้อย 1 แห่ง ยกเว้นหมู่ที่ ๒ ซึ่งยกเลิกการใช้ประปาหมู่บ้าน (แบบบาดาล) และมีครัวเรือนส่วนน้อยที่หันไปใช้ประปาส่วนภูมิภาคแทน เช่น หมู่ที่ ๑ หมู่ที่ ๒ และหมู่ที่ ๔ โดยสถิติของสถานีอุตุนิยมวิทยานครปฐมในปี พ.ศ.2556 มีฝนตกประมาณ 109 วัน ปริมาณน้ำฝนวัดได้ 957.4 มิลลิเมตร โดยฤดูร้อนจะเริ่มตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ ถึง กลางเดือนพฤษภาคม อุณหภูมิสูงที่สุด 40.1 องศาเซลเซียส ส่วนฤดูหนาวจะเริ่มตั้งแต่กลางเดือนตุลาคม ถึง กลางเดือนกุมภาพันธ์ โดยจะมีอากาศหนาวเย็นเป็นช่วง ๆ มีอุณหภูมิต่ำที่สุด 12 องศาเซลเซียส
ข้อมูลทะเบียนราษฎร์ ณ เดือนมีนาคม พ.ศ. 2558 พบว่า อบต.มหาสวัสดิ์มีความหนาแน่นของประชากรเฉลี่ยต่อพื้นที่ ประมาณ 691.36 คน/ตารางกิโลเมตร มีครัวเรือนทั้งสิ้น 3,918 ครัวเรือน มีประชากรจำนวนทั้งสิ้น 8,967 คน แบ่งเป็นชาย 4,159 คน (ร้อยละ 46.38) และหญิง 4,808 คน (ร้อยละ 53.62) แยกประชากรตามหมู่บ้านได้ดังนี้
ตารางที่ 1 แสดงจำนวนประชากรของตำบลมหาสวัสดิ์ตามทะเบียนราษฎร์
หมู่ที่ |
หมู่บ้าน |
จำนวนประชากร |
จำนวนครัวเรือน |
ชาย |
หญิง |
รวม |
1 |
ศาลานกกระจอก |
1128 |
1224 |
2352 |
930 |
2 |
คลองมหาสวัสดิ์ |
406 |
461 |
867 |
220 |
3 |
ศาลาดิน |
724 |
922 |
1,646 |
924 |
4 |
คลองโยง |
1,955 |
2,274 |
4229 |
1,893 |
รวมทั้งสิ้น |
4213 |
4881 |
9094 |
3967 |
ข้อมูล : สำนักทะเบียนอำเภอพุทธมณฑล (ณ เดือน กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๘)
สภาพทางเศรษฐกิจ
ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรเป็นหลัก ได้แก่ การทำนา รองลงมา คือ รับจ้าง ค้าขาย รับราชการ อาชีพถัดมาเป็นการประกอบอาชีพการทำสวน ได้แก่ สวนผลไม้ (มะม่วง มะพร้าว กล้วย มะนาว มะละกอ) สวนผัก สวนกล้วยไม้ นาบัว และไม้ดอกไม้ประดับ บางส่วนประกอบอาชีพเลี้ยงปลา ทั้งนี้ ในเขตพื้นที่ของ อบต.มหาสวสัดิ์ ไม่มีสถานประกอบการขนาดใหญ่ มีเพียงสถานประกอบการขนาดเล็ก ได้แก่ ร้านขายของชำจำนวน 30 แห่ง ปั๊มแก๊ส 1 แห่ง ร้านเสริมสวย 9 แห่ง และสถานประกอบการอื่นๆ เช่น โรงหล่อพระ โรงน้ำดื่ม ร้านอาหาร ฯลฯ รวม 6 แห่ง โดยมีรายได้เฉลี่ยต่อปีในระดับครัวเรือน 360,870 บาทต่อปี และเฉลี่ยต่อประชากร 97,754 บาทต่อคนต่อปี ดังตารางที่ 2
ตารางที่ 2 รายได้เฉลี่ยต่อปีของประชากร ตาม จปฐ. ปี 2555 |
หมู่ที่ |
พื้นที่ |
จำนวนครัวเรือน |
จำนวนคน |
แหล่งรายได้ครัวเรือนเฉลี่ย (บาท/ปี) |
รายได้ครัวเรือนรวมเฉลี่ย (บาท/ปี) |
รายได้บุคคลรวมเฉลี่ย(บาท/ปี) |
อาชีพหลัก |
อาชีพรอง |
รายได้อื่น |
ปลูกเลี้ยงหาเอง |
๑ |
บ้านศาลานกกระจอก |
111 |
477 |
409,279 |
721 |
1,225 |
180 |
411,405 |
95,736 |
๒ |
บ้านคลองมหาสวัสดิ์ |
80 |
297 |
302,675 |
19,100 |
10,963 |
16,350 |
349,088 |
94,030 |
๓ |
บ้านศาลาดิน |
178 |
602 |
296,722 |
26,567 |
6,835 |
2,494 |
332,617 |
98,349 |
๔ |
บ้านคลองโยง |
72 |
252 |
355,139 |
10,181 |
583 |
- |
365,903 |
104,544 |
|
รวมทุกพื้นที่ |
441 |
1,628 |
335,670 |
16,032 |
5,151 |
4,018 |
360,870 |
97,754 |
แหล่งข้อมูล : ข้อมูลความจำเป็นพื้นฐาน ระดับตำบล ปี 2557 |